HALSİZLİK

Halsizlik toplumda özellikle de kadınlarda daha sık görülen ve kişinin günlük fiziksel, sosyal ve psikolojik aktivitelerini bozan bir durumdur. Psikiyatrik problemler başta olmak üzere pek çok  hastalığın belirtisi olarak ortaya çıkabilir.

Tanım

Halsizlik günlük hayatta en sık karşılaşılan sorunlardan biridir. Halsizlik genelde günlük aktivitelerini yürütmekte zorluk, duygusal ve konsantrasyonda değişiklikler, aktivite başlatmakta yetersizlik ile kendini gösterir

1. Sekonder halsizlik: Altta yatan bir hastalığa bağlı 1 aydan fazla 6 aydan kısa süren halsizlik.

2. Fizyolojik halsizlik: Egzersiz, uyku, beslenme ve diğer aktivitelere bağlı olup altta yatan bir sebebe bağlı olmayan ve dinlenmekle geçen halsizlik. ergenlik çağında ve yaşlılarda daha sıktır. Yetersiz dinlenme, zihinsel gerginlik ve beden yorgunluğu neden olabildiği gibi tam tersi olarak hareket azlığı da bir etkendir.

3. Kronik halsizlik: 6 aydan uzun süren ve dinlenmekle geçmeyen halsizlik.

Nedenleri

Halsizlik çok farklı sebeplerin bir sonucu olarak ortaya çıkabilir. Kronik hastalıklar ve psikiyatrik problemler genelde kronik halsizlik yapar.Halsizliğin en sık nedenleri ise:

• Psikolojik (kaygılar, depresyon vb)
• Enfeksiyonlar 
• Kanserler
• Romatizmal Hastalıklar
• Kalp Hastlıkları
• Akciğer Hastalıkları
• Kan Hastalıkları (Kansızlık vb)
• İlaçlar
• Hormonlar nedenlerdir.

D vitamin eksikliği: D vitamin eksikliği de halsizlik ve kas ağrıları ile ortaya çıkabilmektedir. Bol güneş ışını alan ülkemizde, sanılanın aksine daha sık D vitamin eksikliği görülmektedir. Gün boyu çalışma ve geri kalan saatlerin hipermarket gibi kapalı alanlarda geçirilmesi güneş ışınlarından faydalanmayı azaltıyor olabilir. Güneş görmeyen mekanlarda ikamet de etkenlerden olabilir. Bu nedenle özellikle yaşlı kişilerde D vitamin düzeyi kontrolü yerinde olabilir.

Tedavi

Kronik halsizlik durumunda tedavi olarak genelde antidepressan tedaviler ve davranış terapileri tercih edilir. Ancak bu tedavileri uygulamaya çalışırken psikyatristlerin de desteğini alarak tedaviyi yönlendirmek gerekir. Kronik halsizlikte faydası olduğu gösterilmiş hiçbir beslenme şekli yoktur, ancak dengeli beslenme önerilir. Düzenli egzersiz, en kısa zamanda işe başlamak her türlü halsizlikte olumlu sonuçlar vermektedir. Düzenli aerobik aktivite (ör: haftada en az 4 kez 30dk yürüyüş) dinlenmekten daha etkili bir yöntemdir.

Fizyolojik Halsizlik tedavisinde; yeterli uyku sağlanmalıdır (yaklaşık 7-8 saat). Doğru uyku hijyeni sağlanması konusunda bilinçlendirme (sabah aynı saatte uyanma, öğleden sonra aktivite düzeyini arttırma, yatmadan önce egzersiz yapmama, gün boyu parlak ışığa maruz kalmama, yatmadan 2 saat öncesine kadar sıcak banyo, kafein, nikotin, alkol ve aşırı sıvı ve gıda alımından kaçınma, yatmadan önce ışık ve sesi minimale getirme, televizyonu kapatma). Kısa süreli gündüz uykuları 1 saati geçmemeli ve öğleden sonra ile sınırlandırmalıdır. 

Aneminin eşlik ettiği hastalıklarda veya sadece anemi kaynaklı halsizlikte demir tedavisi ile kişi kendini daha iyi hissedecektir.

 D vitamin eksikliği saptanan kişiler D vitamini kullanmalı ve hergün en az 20-30 dakika güneşlenmelidir